Interim projectmanager of consultant: wat is het verschil?

Stel, je organisatie heeft hulp nodig bij een belangrijk project. Je twijfelt: heb je een interim projectmanager nodig, of juist een consultant? Of misschien beide? De termen worden regelmatig door elkaar gebruikt, maar er zit wél degelijk verschil tussen de twee rollen. In dit artikel leggen we op een begrijpelijke manier uit wat een interim projectmanager doet, wat een consultant doet, en wanneer je wie nodig hebt. Zo maak jij de juiste keuze voor jouw organisatie, opdracht of loopbaan.

Wat doet een interim projectmanager?

Een interim projectmanager is iemand die tijdelijk verantwoordelijk is voor het aansturen en opleveren van een project binnen een organisatie. De nadruk ligt op uitvoering en resultaat.

Kenmerken van een interim projectmanager:

• Stuurt teams aan en bewaakt planning, budget en scope

• Neemt verantwoordelijkheid voor het eindresultaat

• Werkt vaak fulltime of meerdere dagen per week op locatie of hybride

• Is tijdelijk onderdeel van de organisatie

• Stuurt op uitvoering, structuur en samenwerking

Een interim projectmanager vervult dus echt een operationele en leidinggevende rol. De focus ligt op het in goede banen leiden van een project dat al is opgestart of gestart moet worden.

Voorbeeld:

Een zorginstelling wil overstappen op een nieuw EPD-systeem. Ze huren een interim projectmanager in om het traject te begeleiden: planning maken, leveranciers aansturen, intern draagvlak creëren en zorgen dat alles op tijd werkt.

Wat doet een consultant?

Een consultant wordt meestal ingehuurd om advies te geven over een bepaald vraagstuk of om te helpen bij het oplossen van een specifiek probleem. De nadruk ligt op analyse, advies en strategie.

Kenmerken van een consultant:

• Brengt expertise of een frisse blik van buiten

• Levert adviesrapporten, modellen of beleidsaanbevelingen

• Is vaak betrokken op strategisch of tactisch niveau

• Werkt meestal projectmatig en parttime

• Is géén eindverantwoordelijke voor implementatie (tenzij afgesproken)

Consultants kunnen erg waardevol zijn als er behoefte is aan kennis, richting of veranderaanpak, zonder direct zelf de uitvoering te doen.

Voorbeeld:

Een gemeente wil haar digitaliseringsstrategie aanscherpen. Een consultant onderzoekt de huidige situatie, interviewt stakeholders en presenteert een adviesrapport met aanbevelingen en een stappenplan.

Interim projectmanager vs. consultant: de belangrijkste verschillen

Wanneer kies je voor een interim projectmanager?

Overweeg een interim projectmanager als je:

• Een concreet project moet uitvoeren binnen een bepaalde tijd

• Interne capaciteit mist om het project te leiden

• Zoekt naar iemand die direct aan de slag kan met aansturing

• Tijdelijke vervanging nodig hebt van een vaste projectmanager

• Zekerheid wilt dat deadlines en mijlpalen worden gehaald

Voorbeelden:

• Implementatie van een nieuw CRM-systeem

• Verhuizing van een bedrijfslocatie

• Fusie- of overnametrajecten

Wanneer kies je voor een consultant?

Overweeg een consultant als je:

• Een strategisch vraagstuk wilt uitdenken

• Advies zoekt over marktontwikkelingen, interne processen of digitale transformatie

• Een second opinion wilt bij een besluit

• Een onafhankelijk geluid zoekt bij interne discussies

Voorbeelden:

• Strategie voor internationalisering opstellen

• Inkoopproces optimaliseren

• Change management plan ontwikkelen

En wat als je beide nodig hebt?

Soms is het slim om een consultant én een interim projectmanager in te schakelen. De consultant helpt met richting en analyse, de interim PM met uitvoering en borging.

Voorbeeld uit de praktijk:

Een organisatie wil overstappen op hybride werken.

• Een consultant doet onderzoek, schetst scenario’s en adviseert over beleid en tools.

• Een interim projectmanager pakt daarna de uitvoering op: aanpassen van systemen, organiseren van trainingen, zorgen dat het plan werkelijkheid wordt.

In zo’n traject versterken de twee rollen elkaar perfect.

Veelgemaakte misverstanden

1. “Een consultant doet hetzelfde als een projectmanager, toch?”

Niet helemaal. Een consultant denkt mee en adviseert, maar voert zelden uit — tenzij hij of zij expliciet als uitvoerende wordt ingehuurd.

2. “Interimmers zijn altijd duurder dan consultants.”

Dat hangt af van de opdracht. Consultants rekenen vaak een hoger uurtarief voor kortere trajecten. Interimmers draaien vaak meer uren, maar tegen een lager tarief per uur.

3. “Consultants zijn theoretisch, projectmanagers praktisch.”

Ook niet helemaal waar. Goede consultants leveren praktisch toepasbare adviezen. En goede interim PM’s denken strategisch mee.

Tips voor opdrachtgevers

Ben je op zoek naar externe hulp maar twijfel je tussen een consultant of interim projectmanager? Gebruik deze checklist:

• Wat is de kernbehoefte: advies of uitvoering?
• Heb je intern iemand die het advies kan opvolgen?
• Hoeveel tijd en capaciteit heb je beschikbaar?
• Is snelheid of richting belangrijker?

Kom je er niet uit? Dan is het verstandig om eerst een consultant in te schakelen voor een korte analyse. Daarna kun je besluiten of (en hoe) je de uitvoering belegt.

Tips voor professionals: hoe positioneer je jezelf?

Werk je zelf als zelfstandige en twijfel je of je je beter als interim projectmanager of consultant kunt profileren?

Stel jezelf deze vragen:

• Werk ik liever op locatie in de uitvoering, of op afstand in de analyse?

• Ben ik goed in het structureren en aansturen van teams, of juist in onderzoek en advies?

• Wil ik eindverantwoordelijkheid dragen, of liever adviseren en loslaten?

Sommige professionals combineren beide rollen bewust. Ze starten als consultant en schuiven later door naar een projectmanagementrol — of andersom.

Het verschil in één zin

Een interim projectmanager voert uit, leidt en maakt af. Een consultant denkt mee, adviseert en stuurt bij. Allebei tijdelijk, allebei waardevol — maar met een ander doel.

Weet je wat je nodig hebt, dan vind je sneller de juiste persoon voor je project of vraagstuk.